Leitung galpite ong piankhiatna a hang pen thu tampi om kha dinga,
tua sungah leitang le leisung sumpiangte kituhna ( kidemna ) hang zong
a thulian pen lam ahi dingin mipilte in gen hi.
Leitung Galpi I , II lai in mikang galkapte in Zogam leitang la
dingin ong kuan toh uh ciangin I pu I pa ten luangkham in Gam le lei
na hu uh hi. Hih thu pen tu ma kum zalom khat hun lai hi. Tua hun lai
in leitang ngahna dingin thauvui thautang zang uh hi. Nuntakna khua-ul
sisan tawh leitang na lei ngiatngait uh hi. Tanglai pupate in
luangkham in a na nan ( lehdo) tentan uh pen tu hun khangthakte ading
i tangthu hi a, I kipakna hi. I angtanna pi pen hi. Tanglai pupate in
thuman le citak takin gam le lei ading maa apan’ manun leitung bup in
Zomi le Zogam ong kitheih lawh hi. Ong kizahtak lawh hi. Pu le pate
in amau sep ding le sep tuakte kim takin sem uh hi. Thu le la
khempeuh amau deih bangin a piantheih lianloh hangin hanciam theihna
khempeuh tawh thasan tantan uh hi.Tuate hangin galpi nihna tangthute
I sut kik ciangin angtangna kipakna lungsim tawh I sutsut hi.
Galpi lai hun bang tektekin tu hun ciangin zong Zogamah gamkek thak
pawlkhat ong om leuleu hi. Tu hun gamkekte in thautang zang lo uhi.
Laikung laidal leh sum le pai zang ta uh hi.
2011 kum khit lamciang zong Zogamah khangthak gamkekte ong lut
ziahziah hi. Hun lui bang danin a vui atang tawh hi nawnlo hi. Tu
ciangciang tuabang gamkekte Zomi Zotate in I nial zia/ deihlo leh i
mapanzia pawl khat kikum suk dih ni.
1) Shwe Pyu Mo Company te in Taingen khua le Hiangzing khua kikal
leitang ekka ( ares )5000 val lei dingin kumpi tung na ngen ziau hi.
Ngah theihna ding lampi tawh na kithawi ahih manin a thu asiang ding
dinmun khat tung ziau hi. Hih vai a lem bang hi zenzen leh khua mite
lo gamte le singhalh gamte nangawn a huam mang ding hih tuak hi. Hih
thu pen Taingen khuamite in a hun lap takin naphawk pah uhi. Akisam
bangin na gamtang pah uh a, company te cimawh in nung kik hiau hi. (
company te pen nasem ding sangin leitang deihna hi zaw ci )
2) Tin Win Tun company mah in Taingen khua khungah leitang eka ( acres
)3 lak sawm leuleu hi. Khuamite in company te ngimna taktak tel khia
ahih manun na deihlo leuleu uh a, tawl khat khit ciangin maban zom
thei loin nung kik uh hi. Athu pen Hakha le Naypyitaw dong zan delh uh
hi.
3) Companyte’n a ngah zawh loh ciangin tua mun tek mah galkap za lian
mahmah khat kithawi leuleu a, tua zong thusuak zolo veve hi……, Hih
bang dan pen tampi om lai tham hi.
Hih bang thulianpite avaihawm amakaite pen Zominam bup adingin a
angtan huaite ahi hi. Apahtawi huaite ahi hi. A zahtak huaite ahi hi.
Ahi zongin tu cianginciang kuamah in tuate kipawk kha lo hi.
Khangsawnte ong pil semsem dinga tua hun ciangin amaute in apahtawi
taak taktakte ong tel siam dingin lamen hang.
Tu sung tenga I buaipih ahi Gullu mual zong leitang vai in gen leng
leitang ekka ( acres ) 100,000 val thu ahi hi. leitang ong kideih
gawh hi a, ong kikek sawm ahi hi. I pilvang keileh amawkna nangawn in
ong kilaksak sawm hi. Hih vai ong kisem taktak leh I theihtheih sa mah
bangin a mun amual om te nisim nuntakzia ong kikhel ding hi. Galpi I
/ II khit ciangin Zogam ah nuntakzia kikhel mahmah hi. Biakpiakvai
zong ki lumlet hi. Ngaihsutzia zong kikhel hi. Ngeinate zong kikhel
hi. Tua bang tektek in Zogamah mipite I picin ma in Gullu project le
investment tuamtuam ong lut zaizai takpi leh I biakna, I ngeina, I
nuntakzia, I thupomziate tampi ong kikhel ding hi. Latomno I sak
ciangin “ Min bang pianna tuan pupa ten sinlai lung a mawl man in ..”
I cih mah bangin khang sawnsawn ten zong eite ong cihna in tua
banglian la a sak khak ding khalau huai mahmah hi. ( Tedim le Tonzang
ah sen ten nailung khawi ding lunglut. 23 Feb in sen te mi 5 ong pai…,
tualo a tuamtuam tampi om )
Hih bang investment lianpipi ong lut ciangin I pilvang leh a lawphuai,
a deihhuai nopna hauhnate kingah lawh a, a langlamah sup le baina,
hagawina, salsuahna ( mi nasem ) kipiang thei hi. I gam I lei sung
tektek mah ah refuge a kisuak thei bek tham loin, minam nangawn a
kimangthang thei thu ahi hi.
I minam bup in I manthan ding pen nak lau huailua mahmah hi. Nisuahna
lam panin a tunga I gensa bangin Minam manthan theihna ding ciang a
piangsak thei lauhuai na a om mah bangin, nitumna lam pan in zong
biakna le minam ong valhtum ding lauhuaina khat ong kipan pha mahmah
ta hi. Tua in thudang hi lo a, I theihtheih sa mah ahi Bengali Muslim
vai ahi hi.
Zomite tu laitaka I lungsim puakzia I khel zawh keileh tu zawh kum 30
pawl ciangin, Zogam bup pen Muslim gam suak zo ding hi.Rih khuadar
Bali zong asawtlo in man ta ding hi ta hi……!! Hih vai pen biakna
siate tel sim mahmah zaw ding hi. Christian tangthute en kik leng
Christian te gal lianpen pen Muslims hi zaw hi. Isreal gam in gal hau
mahmah kici a, a taktak in gal khat bek a nei hi zaw hi. Isrea le
Muslim cih dan hi ziau hi. HIh thu I gen ciangin kitel khial nuam
mahmah hi. Bengali te kawlgam, Zogam sungah lut sak lo ding cihna hi
a, mudah ding, langbawl ding cihna hi lo hi. Amau pen ei gammi hi lo
hi. Ei zong mi gam mi lei ah va mawk pai leng ong kiman pah lel hi.
Ahi zongin ei le amau kalsuanzia pen akiteh kak theilo ding thu hi.
Amau pen nuntak zon na sangin a thuthukzaw ngimna lian mahmah khat
tawh ong pai uh ahi hi.
Hih bangin Zogam le minam in alauhuai a dipkuakhuai thute I maingat
laitakin na khat teitei sem khia lo ding I hi hiam? I pilna sinsin te
in hih bangthute a hawm dingin ong kaito zo nailo hiam? Khutsunga I
tawitawi LST bu in ong sawl zo nailo hiam? Makai I hihna in ong
tawsawn zo nailo hiam? Banghangin tu ni dong ciang mipi in amau le
amau lampi zawt tawm sak I hi hiam? Leitang le minam a donlo khat in
Pasian ka it hi a cih pen a tel hak thu hi lo ding hiam? Leitang le
minam dongtuak hun laitakin mipi mai ah a dingkhia lo makai khat
peuhpeuh in “ Gam le minam ading ..” ci in thugen asiam pong mawk leh
a up ngam huai taktak diam……….? …………………………..?
Liantuang
Kawlpi (09400511757 )
0 comments :
Post a Comment