Hakha lam pan 18th May 2013 in, U Hung Ngai, Chin State CM makaihna tawh North Mining Investment Com. Ltd te’ huihpi pen nai khat tai 50 kim tawh Tedim Khuapi Kam Hau Hall ah kizial ziahziah hi. Leisung sum piang lamsang Minister, Forest lam, kim le pam tawh kisai Minister cih bang ulian dangte zong hong kihel uh hi. Myanmar gambup leisung sum piang kipawlna pan Advisor pipa U Tin Shwe zong hong kihel hi.
U Hung Ngai in thu kong honna kam a gen khit ciangin Company te tungah nung a dotna 46 kibawl tawh kisai dawnna leh thupulakna makai khat in nei hi. Tua khit ciangin kumpi lam thuneite mi 3 bang in abanbanin gen uh hi. Tawh dan ding lamsang vive nga zaw uh hi. Tua khit ciangin mipi lam pan agen nuam peuh… ci-in hun akihon phet leh Cinpu (Will Computer leh ZOZUN Makai) in thugenna nei a, U Hung Ngai zong a mi gau dingin kithawi pah hi.
Munglek hong ding leuleu a, thugen akipat ma-in announcer lam pan “Kumpite thuneite leh sapna ngah hausa teng na tusuak un, meeting kizom suak ding hi…” cih thu hong kitang ko mawk hi. Mipite hong kihawl khia ding ai tam, ci-in kidah man peuhmah hi. Cihna ding thei loin ki om a, tua teng leh Munglek in athugen hong pan ziau hi. Kikhaktan gawp sam loin hong gen zom suak a, mipi in tha kingah mahmah ahih manin khut kibeng ziahziah hi. U Hung Ngai zong asungtawng ah kigawi ziahziah leh kilawm hi. A man ciangin Chairman pu U Hung Ngai in gencianna nei-in Tedim District vai nangawn hong kisiansuah kikkik hi. Munglek’ pulakna tungtawnin kisuang lua hi ding hi.
Tua khit ciangin Sia Thangpi in atangpi bekbek nahtang um ciaciate khiat suk ziahziah a, Kam Hau Hall bup ling damdam keei ta hi. Kei singtang mipa, lokhopa’ muhna ah… cih tawh athu pan hithiat lel hi napi Zogam pan Kawlgambup leh leitungbup dong mah hong guisut ngekngek hi. U Hung Ngai leh apawlte akipan hong kihel ulian uneu leh mipi’ adingin phawk huai, ciin huai leh zuih ding thute vive mah hi a, Hlutdaw sung thu nangawn sawk kha to hi. Hall sung kisatsuah semsem hi. Mipi in lah sau vei pipi khut kibeng ziahziah hi.
Tua teng khit ciangin Kawlpi lam pan a hong pai to Sia Lian Tuang leh a lawmte mi 50 kim bang sung pan thum le li in abanbanin thusun hong zom to ngelhngelh uh hi. (Kawlte leh namdang icih ziauziaute tampitak kihel hi. Numei teng bang Kawl nungak vive hi lai ei!) Hih hun taktak ciangin U Hung Ngai zong ki-ip zo nawn lo hi ding hi ven mi thugen kimlai khawng atutmun pan pau zel, dotna bawl zel… cih bangin san biaibuai keei ta hi. Pupipa leh thugente kikal kigamla bilbel ahih manin hong khut khial lo hi. Thu pulakte lah lau lo, athute lah gil thei hi mawk ahih manin mipi in khut kibeng ziahziah hi. Democracy a ciam kha taktak ihihna kilang a lau nei loin gen ngam lah zong kinei nawn lo hi.
Hausate leh kumpi nasemte pen pau lo dingin kivaikhak khin ahi tam kuamah pau het lo uh a, ahih hangin atam zaw tham in mipi lam pan thusunnate pen khutbetna tawh tha hong pia-in deihna hong kilangsak veve uh hi. Khuasung mite lam pan papi khat leh biakna Sia khat in zong thusunna bawl uh hi. Khat mahmah in zong tawh ding ahoihna kigen lo banah dotnate thuk lut semsem ahih si tawh sun 12 bang hi khin ta ahih manin thupukna bangmah bawl loin “Workshop man ta hi…” ci-in hong kitangko hi. Kumpi in hong mangpah kei phial ding ahi ta zongin mipi’ lam pan thupulaknate hong ngaihsak uh suak ahih manin hoih hi, ci-in kimu hi.
A taktakin bel mipi lam pan a thugente pen sapna lai ngah lo teng hi zaw a, U Hung Ngai in zong kihta pen leh kilawm hi. Kalay Kabaw pan a hong pai Sia Lian Tuang leh alawmte bang mawtawsap leh sum tampi bei a hong pai to uh ahi hi. A kipiakna uh innteek Tedimte, Tonzangte leh Cikhate in zong etteh huai sa tek uh hi. Minam vai leh gam vai ah ei pawlpawl khanlawhna kizom toto ta hi, cih ding hi. Hong melhmelh nuam ta le uh mipi lam pan kibul kalh zel ahih manin gen nop tampi tawh “Gullu Mual Leisung Sumpiang Tawhkhiat Ding Project Kikupna” kihial bawl hi. Mipi tawh kamkupna hong bawl lai ding uh maw, nasep kipan mai ding uh cih pen dip phu litlit sa-in inn lam kizuan tek phot hi.
Mipi lam panin “Muhzia Pulakna (Press Release?) zong Sia Lian Tuang te lawm tateng mah makai-in hong bawl pah uh hi. “Man lah lua kei ni, kumpi thuneite, Company te leh mipite adingin tawl khat khawl phot leng hoih pen ding hi..” cih tawh dawnna kician mel om loin hun hong zawhpih uh ahi hi. Mipite’ ciah khit ciangin kumpi nasemte leh hausate tawh atuamin kamkupna nei to lai uh hi ven bang teng ana vaihawm uh tam mipi in kitheihpih nawn lo phot hi. Hausa upate zong na hai tat gawpgawp sam lo dingin mipi in lametna leh khamuanna kinei hi. Gam leh minam zuak nuamte in Zomite sungah mun ngah nawn lo semsem lai ding hi.
Sen gam in Myanmar mipite adingin hoihna sang siatna tam hong tun zaw ahih zia dongin aguh dawkin kipulak hi. Sen kumpi beeline abeisa hi tan om ihih manin leitung tawh kizopna tatsat bek hi lo gam zawng pen dinmun kitung ahihna, Myanmar sung a buaina tampite zong Sen company te’ hang mah ahihnate siksanin kinei toto hi. Sente sangin kalate in Myanmar ah noptuamna hong pia zaw, kici kha phial hi.
2008 kum a kibawl Gambup Constitution zong Gambup Hlutdaw in puah dingin kipsak khin ahih manin tua masiah nasep hong kipan kei photphot le uh cin mipite adingin hi ta leh company te adingin zong thupha mah hi pen ding hi, cih thu ahi hi. Kam khauh lua bel kizang lo bilbel hi. Bang hong piang lai ding hiam en dih ni! Nidang lai bangin mipite hong kikhembawl ngam nawn lo, mipite zong itna leh veina tak tawh a ding ngam setset kitam semsem ta, cih kilang hi.
A thangah huai diakna khat lai ah tutung mipi lam pan a thusungte pen kum naupang vive hi zaw hi. Khangno… cih aw limlim akigen khak nak leh Chin State pupipa bang amit phia pah leplep zo hel hi. Khangthakte in mi’ gen bangbang “he he, hawi hawi…” ci nawn loin eima sia leh pha khentel theihna tawh a hoih pen leh apha pente mah teelin kinungta ngam ta hi, cih kilang hi. Gamdang tung Zomite zong na thanem kei un. Inn ngak pasal pha khangno tampi mah om hi, cih nap hawk ta un.
Tu ngen ibat leh Zomite’ mailam ding pen tang pempam hi, cih kitel hi. Saipi pai a pai Zomite nung kik nei lo ding a lamsak lam khangah hoi lo ding uh hi. A sia a pha khin khai photin kipat khit vet leh lah a tawp ngei lote ihi hi.
“Tangtawng panin khtung gamah apil masa, alian masa, ahau masa, thukhualna leh kipahtawi siam, mi’ it mi’ ngaih, mi’ en den pen Tedim te hi,” ci-in Sia Kapno MBA makaihna tawh Gawngmual khua TBC Khangno thusin lai a slogan a ot ziahziah uh mah kip ngitnget ding hi. (Tedim te cih na siat lak kei un. I lawmte in Tedim-Tonzang-Cikha a teng pen Tedim te hong ci uh hi, ei’ kicihna bel athutuam hi).
Kam Hau Hall ah ka mit tawh mu-in ka bil tawh ka zakte ka phawk sun teng ka siam bangin hong kihel kha lo it leh ngaih kuama peuh in thei nuam ding, cihna tawh hi teng hong gelh hi phot ning. A kicing zaw-in makaite in zong hong suaksak lai ding uh hi.
Topa’ thupha maw,
Rev. Thang Van Lian
Tedim
0 comments :
Post a Comment
Click to see the code!
To insert emoticon you must added at least one space before the code.