2014 ciang in, (March 29 ni pan April kha dong) Myanmar ah mimal simna leh minam sitna nasep pen kisem zo ding hi ci in, Myanmar makai te leh gamdang mipil/ makai tampi te in um uhhi.
Hih pen kum 30 sung ah a masa pen ong suak ding hi ci-in, U Win Myint in genhi. Hih bang nasepna lianpi zawh theih na ding in, US $ awn 55 (taan 55) kiim bei ding in, ki ngaihsun hi.
Kizopna hoihloh hang, gamlim pawlkhat te ah, khua no pawlkhat a kisuak loh ha hang cih bang dan in, tampi tak haksa sak tuam hi. Tua ahih man in, hih bang census vai pilna nei gamdang mi te leh kipawlna te tawh Myanmar kumpi kipawl in sep khop ding vaihawm uhhi.
Austrilia in awn 3 (taan 3)/ US$ awn 2.8, UK in awn 20 (taan 20)-hih sung pan awn 10 pen census aa ding zat sawm, UNFPA in Norway kumpi tungtawn in, US$ awn 7 cihbang dan in pia uh aa, US$ awn 16.6 kisam lai hi.
International level tawh kituak in, census bawl ding kumpi te in lunggulh mahmah uhhi. Tua ahih man in, mipil misiam gam khangto te tawh hoihtak in khut kilen aa sepkhop ding leh sum cilzat khak hetloh ding thupi sak mahmah uhhi.
Akimang, a ki thei, a thu bek cih ciang ahih khak loh ding limtak in, census lam vaipuak nei te in gen uhhi. Banghanghiam cih leh, hih census tungtawn in, Myanmar bup thu vaihawmna, budget suaihna tuamtuam te ki geel ding ahih man ahihi. Gtn. Development plannning suaihna ah, hih census tungtawn in thu vaihawm ding
Abeisa April 2013 in, UN mimal sim kipawlna te in, a sinna in, mimal leh minam (Pilot Census) dotna/ dongna khuapi 20 leh tua huam sung teng ah nei uhhi.
Hih mun ah, a thupi: hih bang in dotna te tawh census dongna a neihna vuah, mipi te in, census cih a tel uhhiam? Dotna tuamtuam te, a tel takpi mah uhhiam? Mual leh gam omna tungtawn in ong dawng kha uh hiam? Pau leh ham tungtawn in ong dawng kha uh hiam? Minam ahih kei leh bawng min tungtawn in ong dawng uh hiam cih te, kan khiatna ahihi.
Hih 2014 census ah, Austrilia, China, India, Sweden, Britian (UK) USA leh World Bank te in huh ding cih Myanmar Census Committee te in pulaak uhhi.
Tua ahih man in, hihbang vai lianpi te haksapi takin a ki vaihawm na ah, Zomi cih piak ding pen, dipkua selo, lunghiang selo aa, hihbang hunhoih hamphatna te i khahsuah khak hetloh ding thupi hi. Zomi phonglo pha kik ding maw, sisak aa vui zaw ding, Zomi te tung ah ki nga hi.
2014 census kidong ciang, Zomi i kicih kei aa leh, Zomi cih pen, leitung ah a omnawnlo hita ding hi. Zomi te a mangthang Chin ii valhtum kisuak ding hi.
Zomi Chin cih aa i gawm aa leh, Chin sung pan, minam neu khat kisuak ding hi. Zomi kicihna hang in supna omlo ding aa, Chin kicihna hang in mettuamna bang mah om tuanlo ding hi. Min leh puam hang in kideidanna omlo aa lingko kikim tek ding cih pen, a kuakua ii lunggulh ahihi.
Zomi leh Chin bek hilo in, Shan sung ah zongh, Palung, Pa-oh, Wa, cihbang dan ei sang in tamzaw uh aa, Shan kici ding mel om tuaklo uhhi.
Chin kicih lai aa tangthu te, kua ma ong sut theih hituanlo hi. Mikhel mi khat in, a min lui tawh a degree ngah te, a mikhel lam tet-t (prove) a bawl theih naak aa leh, a min lui tawh a ngah letmat te kisan sak hi. Chin pan in Zomi cih ah i khellam i prove (tet-t) theih na ding in, hih 2014 census pen a hoih penpen, a manpha penpen ahihi.
Mi ong ciapteh ciang bek Zomi kihi hilo aa, bangbang in ong kiciamteh zongh Zomi mah kihi veve hi. Zomi hikhin gegu na pi, mi tung ah ciaptehna ngetding, min piak ding pen, na mahmah leh hoihlo hi kullo hi aci zongh ki om kha ding hi. Ahi zongh in, Zomi te pen, a tangten mi te hilo in, kiim leh paam tawh kizom, tungsiah nuai siah tawh kikawm minam te i hih man in, namdang te in zongh Zomi ihih lam ong thei bek thamlo in, zumkong mangkong te ah a kiciapteh ding thupi veve hi.
Hih pen kum 30 sung ah a masa pen ong suak ding hi ci-in, U Win Myint in genhi. Hih bang nasepna lianpi zawh theih na ding in, US $ awn 55 (taan 55) kiim bei ding in, ki ngaihsun hi.
Kizopna hoihloh hang, gamlim pawlkhat te ah, khua no pawlkhat a kisuak loh ha hang cih bang dan in, tampi tak haksa sak tuam hi. Tua ahih man in, hih bang census vai pilna nei gamdang mi te leh kipawlna te tawh Myanmar kumpi kipawl in sep khop ding vaihawm uhhi.
Austrilia in awn 3 (taan 3)/ US$ awn 2.8, UK in awn 20 (taan 20)-hih sung pan awn 10 pen census aa ding zat sawm, UNFPA in Norway kumpi tungtawn in, US$ awn 7 cihbang dan in pia uh aa, US$ awn 16.6 kisam lai hi.
International level tawh kituak in, census bawl ding kumpi te in lunggulh mahmah uhhi. Tua ahih man in, mipil misiam gam khangto te tawh hoihtak in khut kilen aa sepkhop ding leh sum cilzat khak hetloh ding thupi sak mahmah uhhi.
Akimang, a ki thei, a thu bek cih ciang ahih khak loh ding limtak in, census lam vaipuak nei te in gen uhhi. Banghanghiam cih leh, hih census tungtawn in, Myanmar bup thu vaihawmna, budget suaihna tuamtuam te ki geel ding ahih man ahihi. Gtn. Development plannning suaihna ah, hih census tungtawn in thu vaihawm ding
Abeisa April 2013 in, UN mimal sim kipawlna te in, a sinna in, mimal leh minam (Pilot Census) dotna/ dongna khuapi 20 leh tua huam sung teng ah nei uhhi.
Hih mun ah, a thupi: hih bang in dotna te tawh census dongna a neihna vuah, mipi te in, census cih a tel uhhiam? Dotna tuamtuam te, a tel takpi mah uhhiam? Mual leh gam omna tungtawn in ong dawng kha uh hiam? Pau leh ham tungtawn in ong dawng kha uh hiam? Minam ahih kei leh bawng min tungtawn in ong dawng uh hiam cih te, kan khiatna ahihi.
Hih 2014 census ah, Austrilia, China, India, Sweden, Britian (UK) USA leh World Bank te in huh ding cih Myanmar Census Committee te in pulaak uhhi.
Tua ahih man in, hihbang vai lianpi te haksapi takin a ki vaihawm na ah, Zomi cih piak ding pen, dipkua selo, lunghiang selo aa, hihbang hunhoih hamphatna te i khahsuah khak hetloh ding thupi hi. Zomi phonglo pha kik ding maw, sisak aa vui zaw ding, Zomi te tung ah ki nga hi.
2014 census kidong ciang, Zomi i kicih kei aa leh, Zomi cih pen, leitung ah a omnawnlo hita ding hi. Zomi te a mangthang Chin ii valhtum kisuak ding hi.
Zomi Chin cih aa i gawm aa leh, Chin sung pan, minam neu khat kisuak ding hi. Zomi kicihna hang in supna omlo ding aa, Chin kicihna hang in mettuamna bang mah om tuanlo ding hi. Min leh puam hang in kideidanna omlo aa lingko kikim tek ding cih pen, a kuakua ii lunggulh ahihi.
Zomi leh Chin bek hilo in, Shan sung ah zongh, Palung, Pa-oh, Wa, cihbang dan ei sang in tamzaw uh aa, Shan kici ding mel om tuaklo uhhi.
Chin kicih lai aa tangthu te, kua ma ong sut theih hituanlo hi. Mikhel mi khat in, a min lui tawh a degree ngah te, a mikhel lam tet-t (prove) a bawl theih naak aa leh, a min lui tawh a ngah letmat te kisan sak hi. Chin pan in Zomi cih ah i khellam i prove (tet-t) theih na ding in, hih 2014 census pen a hoih penpen, a manpha penpen ahihi.
Mi ong ciapteh ciang bek Zomi kihi hilo aa, bangbang in ong kiciamteh zongh Zomi mah kihi veve hi. Zomi hikhin gegu na pi, mi tung ah ciaptehna ngetding, min piak ding pen, na mahmah leh hoihlo hi kullo hi aci zongh ki om kha ding hi. Ahi zongh in, Zomi te pen, a tangten mi te hilo in, kiim leh paam tawh kizom, tungsiah nuai siah tawh kikawm minam te i hih man in, namdang te in zongh Zomi ihih lam ong thei bek thamlo in, zumkong mangkong te ah a kiciapteh ding thupi veve hi.
Zomi ka hihi. Zumpih kei ning, Zomi aa ding si ngam ing i cihcih pen hihbang mun te ah i lahkhiat ding ahihi. Zomi aa ding si ngam acici khat in Chin kici lehang hamphazaw ni a cih leh, tua mi pen nuihzaak huai mahmah ding hi.
La in i saksak, thu in i suutsuut, lai in i gelhgelh, thu i ngetnget Zomi i cihcih pen, tu in, Pasian in ong dawngta ding ahih man in, lungdam tak in a Min siangtho i phat hi. Lungdam.
Hihbang dan cesus thu leh Zomi vs Chin thu kician tak in na theihbeh nop lai aa leh:
hih lai ah click inla, a lim te khat khit khat en le cin lai ki gelh te kisim thei ding hi.
1. Zomi kici lehang, i khantohna manlang zaw ding
2. 2014 census ciang, Zomi te in bang sem thei ding
3. Adang tampi te, a facebook lim khat khit khat in en le hang, kisim thei ding hi.
La in i saksak, thu in i suutsuut, lai in i gelhgelh, thu i ngetnget Zomi i cihcih pen, tu in, Pasian in ong dawngta ding ahih man in, lungdam tak in a Min siangtho i phat hi. Lungdam.
Hihbang dan cesus thu leh Zomi vs Chin thu kician tak in na theihbeh nop lai aa leh:
hih lai ah click inla, a lim te khat khit khat en le cin lai ki gelh te kisim thei ding hi.
1. Zomi kici lehang, i khantohna manlang zaw ding
2. 2014 census ciang, Zomi te in bang sem thei ding
3. Adang tampi te, a facebook lim khat khit khat in en le hang, kisim thei ding hi.